Żelazna Dama a Żelazna Dziewica

Kilka dni nie pisałem nic na tym blogu, jednak było to spowodowane głównie weekendowym odwykiem od komputera. Zgodnie z planem miałem dziś wrzucić notkę odbiegającą od tematów muzycznych i skupić się na Mrocznym Widmie 3D. Niestety olsztyński Helios znacząco pokrzyżował moje założenia i Gwiezdne Wojny wyszły z ramówki akurat, gdy już się na nie wybierałem. Nie znaczy to jednak wcale, że ten wpis nie będzie miał charakteru kinowego. Zamiast przenosić się jednak w dawne czasy do odległej galaktyki, zajmiemy się zdecydowanie bliższą przeszłością i oddaloną o niespełna dwa tysiące kilometrów. Do tego niepostrzeżenie wkrada się także wątek muzyczny. Będzie w końcu mowa o Żelaznej Dziewicy… tzn. Żelaznej Damie.

Skoro nie udało mi się obejrzeć Mrocznego Widma to zdecydowałem się postawić na Żelazną Damę. Film zebrał kilka prestiżowych nagród, jednak dla przeciętnego widza, za jakiego się uważam o niczym to jeszcze nie świadczy. W tym przypadku za nagrodami szła rzeczywista klasa i mogę z czystym sumieniem polecić ten tytuł wszystkim zainteresowanym. Anglicy ostatnio chętnie nagrywają filmy o znanych historycznych postaciach. Do tej pory były to raczej koronowane głowy – Elżbieta I, Elżbieta II czy Jerzy VI. Wszystkim tym filmom towarzyszyły mniejsze lub większe kontrowersje związane ze sposobem przedstawienia danej postaci. Wyspiarze traktują swoich polityków ze zdecydowanie większym autorytetem. Nieraz dosadne i przedstawiane z oczywistą subiektywnością portrety głównych bohaterów wywołują żywą dyskusje. Nie inaczej jest w przypadku opisywania losów Margaret Thatcher. Pod tym względem można podzielić film na dwie zasadnicze części. Zwolennikom Żelaznej Damy na pewno nie spodobają się fragmenty przedstawiające aktualne życie ex-premier. Thatcher ukazana jest, jako osoba zniedołężniała i izolowana od społeczeństwa, uwięziona w swoim własnym domu. Ponadto momentami sugerowane jest  nadmierne zamiłowani do alkoholu a na pierwszy plan całej opowieści wysuwa się watek ciągłego niedopuszczania do świadomości informacji o śmierci męża. Z tym wizerunkiem zdecydowanie kontrastuje ukazany w retrospekcji obraz Margaret Thatcher, jako nieugiętej i odnoszącej sukcesy Żelaznej Damy. Reżyser staje tam wyraźnie po stronie zwolenników pani premier i akcentuje, że pomimo problemów, z jakimi borykał się ówczesny rząd, to właśnie upór, ambicja i bezkompromisowość Thatcher doprowadziły do sukcesów Gabinetu Partii Konserwatywnej. Jednocześnie należy podkreślić, że przy całym subiektywizmie prezentowanej wizji, film nie zbliża się też do formy pochwalnego peanu. Ostatnia uwaga odnośnie kwestii merytorycznych to fakt, że Żelazna Dama nie powinna odstraszać nawet osób niechętnie podchodzących do wszystkiego, co wiąże się z historią. Co prawda przynajmniej podstawowa wiedza z zakresu dziejów XX wieku pomaga orientować się w fabule, jednak film dobrze radzi sobie z odpowiednim wyważeniem ilości prezentowanych faktów. Na pierwszy plan wysuwają się problemy uzdrowienia brytyjskiej gospodarki oraz wojny o Falklandy a pozostałe kwestie są jedynie zasygnalizowane. 

 Mówiąc o Żelaznej Damie nie sposób nie nawiązać do Żelaznej Dziewicy. Steve Harris pytany o inspiracje nazwania grupy Iron Maiden nie wymieniał nigdy przydomka Margaret Thatcher, jednak losy londyńskiej grupy i pani premier nie raz łączyły się bardzo blisko. Najbardziej znanym przypadkiem jest okładka singla Sanctuary, gdzie w towarzystwie Eddiego, w raczej mało chlubnej roli, pojawia się właśnie ówczesna szefowa gabinetu. Wydawnictwo to wzbudziło wówczas wiele kontrowersji na Wyspach i na zespół posypały się gromy . W odpowiedzi na to muzycy pozwolili Żelaznej Damie odegrać się na maskotce grupy. Na okładce kolejnego singla – Women in the Uniform to właśnie Thatcher czai się na Eddiego z karabinem maszynowym. Historia całkiem ciekawa i można by powiedzieć, że zastosowana, jako typowy sposób na podbicie popularności, dzięki wywołaniu skandalu. Po poznaniu politycznej kariery Thatcher można jednak znaleźć w tym głębszy sens. W pierwszych miesiącach sprawowaniu urzędu Żelazna Dama nie cieszyła się duża popularnością. Wdrożone reformy nie przynosiły jeszcze rezultatów a ich tymczasowe skutki mocno uderzały w społeczeństwo. Możliwe, że muzycy Iron Maiden sami odczuwali skutki polityki pani premier i nie należeli wcale do jej zwolenników. Była to zresztą sytuacja typowa dla ówczesnej brytyjskiej młodzieży. Choć Harris i spółka zawsze odcinali się od punkowej stylistyki, wyrosłej właśnie, jako sprzeciw na sytuację panującą wówczas w Anglii, to sami także byli buntownikami. Warto oglądając Żelazną Damę pomyśleć, jaki wpływ miała kariera polityczna Thatcher na zespoły z nurtu NWOBHM. Film dobrze pokazuje, przeciw czemu buntowali się ówcześni młodzi ludzie, wyrażając swój sprzeciw często także w muzyce.